I o tych cmentarzach trzeba pamiętać

Mrówki – wieś nie wieś. Gmina – Ryn.  To było w czerwcu. Bodaj dwa lata temu. Domy letnie jeszcze bardzo opustoszałe.  Okazałe, otoczone starannie dobraną zielenią, ale zbyt folderowe.  Chodzimy, oglądamy. 

Dołączyli do nas dwaj Czesi, od lat pływający po Mazurach.  Sympatyczna wymiana głasków – oni nas chwalą za jeziora, my ich za góry.  Już pod koniec penetrowania wioski odkrywamy malowniczy drewniany dom. Chciałoby się zasiąść na przyzbie i pomarzyć. Albo powyobrażać sobie, jak tu niegdyś bywało*.

Mijamy gospodarstwo z tabliczką Sołtys – jedyne miejsce, gdzie widać życie. Poza tym pusto. Nie dziwares.  W 2010 r. Mrówki wraz ze Skorupkami liczyły ponoć 60 mieszkańców. Teraz jest ich pewnie jeszcze mniej.

Trochę żaglówek przy pięknie położonym polu namiotowym. Brat uzbrojony w mapę i zapał szuka cmentarza ewangelickiego. I znaleźć nie może. Nam zapał szybko słabnie. Na bocznej drodze dostrzegamy jakiś stojący samochód.  Pewnie przyjechali na cmentarz zapalić świeczkę - mówię, ot tak sobie, trochę dla żartu. Kiepskiego zresztą. Brat postanawia sprawdzić. My, znużeni spacerem rezygnujemy, idziemy dalej. Trop okazał się dobry. To był rzeczywiście cmentarz, a samochód należał do polsko-niemieckiego małżeństwa, które od lat przyjeżdża do Mrówek, by porządkować cmentarz**. 

Następnego dnia już w pełnym składzie wróciliśmy na to miejsce.  Zrobiłam kilka fotografii.  Zgarnęłam trochę liści z nagrobków, by móc odczytać napisy.

Ciekawe, czy ktoś w Mrówkach potrafiłby odpowiedzieć na pytanie o to, gdzie żyją teraz potomkowie tych, którzy spoczywają na tym starym, na szczęście nie do końca zapomnianym cmentarzu? Gdzie zawędrowały dzieci i wnuki Wilhelminy i Ludwika Mallesa, Wilhelminy i Augusta Raphze? Jak potoczyły się losy rodziny Brock?  

* „Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa zakonu krzyżackiego. W 1431 roku prokurator rastemborski Jan von Babenhausen nadał przywilej niejakiemu Andrzejowi w uznaniu jego wiernej służby. Na jego mocy Andrzej otrzymał 15 łanów w Mrówkach na prawie chełmińskim z obowiązkiem wystawienia jednej służby zbrojnej. W pierwszej połowie XVI wieku majątek ten przekształcił się w wolną wieś; w 1539 roku było tu sześciu gospodarzy. W 1939 roku Mrówki obejmowały obszar 381 ha. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Rynie. Szkołę we wsi założono w 1893 roku, lecz zlikwidowano ją w 1937 roku. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie, lecz była czynna zaledwie trzy lata (1950–1953) ze względu na małą liczbę uczniów” (za: http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php/Mrówki).

** Pieczę nad cmentarzem sprawują też miejscowi leśnicy.