O kasłaniu, muzyce i odwadze w Filharmonii Narodowej

Pierwsza część koncertu, utwory Brahmsa i Mozarta, w drugiej części to, na co wszyscy czekali, czyli Koncert Skrzypcowy Prokofiewa. Na koniec zapowiedziano utwór Aleksandra Dolińskiego, czyli „zerwanie z istniejącymi dotychczas kierunkami muzyki współczesnej i próba własnej, niezależnej od wszelkich systemów techniki”*. 

Publiczność, nieufna wobec „nowego”, zaczęła tłumnie opuszczać salę. Na estradzie poprzestawiano instrumenty. I niestety „mimo że smyczki usadowiły się gęsiego, mimo że  perkusji dodano coś w rodzaju trzepaka, na którym dyndały żelazne grabie i podkowy”** okazało się, że kompozytor nie ma nic do powiedzenia, a całość to „nuda i bzdura”. Publiczność reagowała w sposób zróżnicowany. Jedni się śmiali,  drudzy krzywili, jeszcze inni zachwycali i klaskali entuzjastycznie. Byli i tacy, filharmonijni konformiści, którzy się do tych oklasków na wszelki wypadek przyłączyli, by nie wyjść na ignorantów. Jedna tylko osoba, starszy pan, poważny słuchacz, wstał i wykrzyczał: „Publiczność warszawska nie ma temperamentu. Grzecznie oklaskuje szkaradzieństwa, zamiast gwizdać”***.

Uwielbiam tę historyjkę, zaczerpniętą z przeznaczonej dla młodzieży książki Anny Glińskiej „Kasia i inne”. Ilekroć jestem w Filharmonii, przypominam sobie bohaterskiego melomana. I wyobrażam sobie jego różne adekwatne do sytuacji wystąpienia. I oto zdarzyło mi się doświadczyć czegoś równie zabawnego. Koncert bardzo, bardzo przyzwoity. Wspaniały pianista grał Liszta. Sala Kameralna Filharmonii Narodowej. I nagle, w przerwie przed ostatnim utworem, kiedy wyciszona publiczność oczekiwała na wejście pianisty, usłyszeliśmy gromki męski głos. Wydobył się on z piersi zdesperowanego, o czym się zaraz przekonacie, pana, który wstał gwałtownie, odwrócił się w kierunku ostatnich rzędów i rzekł: „Ileż można kasłać. To skandal. Proszę wyjść”. Zapadła cisza, nikt nie wyszedł, pan usiadł, pianista wszedł i zaczął grać. I nagle ktoś chrząknął. Za chwilę ktoś inny lekko zakasłał. Z tyłu rozległ się całkiem już głośny, bezczelny kaszel. Mnie też zaczęło łaskotać w gardle i musiałam stłumić chrząkanie. Niektórzy zaczęli się uśmiechać, Niektórzy cichutko chichotać. I tak przy akompaniamencie pokasływania koncert dobiegł końca.

Wiedziałam, że ziewanie się udziela. Naukowcy określają prawdopodobieństwo zarażenia się ziewaniem na 60%. Kwestia zarażania się pokasływaniem, zwłaszcza w warunkach koncertowych, wymaga niezwłocznego zbadania.

*Anna Glińska: Kasia i inne. Wyd. Akapit Press, łódź, s. 119

** jw.

*** jw., s. 120

Tekst  z 2015 r.