Przecież słucham

Chcecie wiedzieć, co powiedziała pewna stara hrabina na widok  nagusieńkiego niemowlaka? Otóż powiedziała tak: O ile mnie pamięć nie zawodzi – to mężczyzna.

Dowcip stary, ale jary. A przypomniał mi się dlatego, że ostatnio niektórzy czepiają się mojej pamięci. Słuch mam dobry, więc słyszę, co się do mnie mówi. A zachowuję się ponoć tak, jakbym nie słyszała.  Niektórzy, w tym szanowny małżonek, twierdzą, że: Ty mnie w ogóle nie słuchasz. Moje: Ależ słucham – nie jest przyjmowane do wiadomości.

A ja naprawdę słucham. Tyle, że tak, jakbym nie słuchała. Mam poczucie, że, o ile mnie pamięć nie myli, faktycznie ten ktoś, w tym mój szanowny małżonek, coś do mnie mówił.  Tylko co? I nie chodzi tu o żadne lekceważenie. I nie o zaburzenia mej pamięci świeżej tu chodzi.

Jeżeli w tym miejscu oczekujecie na jakąś zgrabną interpretację, to się gorzko rozczarujecie. Nie wiem do końca, o co chodzi. Mam natomiast dwie hipotezy. Od Was oczekuję kolejnych.

Czasami jest to na pewno akt samoobrony. Przecież dużo wygodniej nie słyszeć pytania: Nie wiesz, gdzie są moje skarpetki, buty, kapcie, notatki, klucze. Lepiej nie słyszeć uwag typu: Kto znowu nie wyłączył światła w łazience?  Kto znowu nie dokręcił kranu? Zwłaszcza, że wiadomo kto. Ja tego nie zrobiłam: nie wyłączyłam, nie zakręciłam. Słucham, ale nie słyszę. Treść nie dociera do mojej świadomości. To się nawet zgrabnie w psychologii nazywa: obronność percepcyjna. Czy mógłby ktoś pomóc mi wnieść bagaż? Czy może ktoś rozmienić mi pieniądze do automatu? Nie słyszałam, a oni mi zarzucają znieczulicę społeczną.

Czasami jednak i słucham, i słyszę. Ale później nic z tego nie pamiętam. To też ma w psychologii swą nazwę: wybiórczość pamięci. Odsiewa się rzeczy ważne od nieważnych. Oddziela ziarno informacyjne od plew. Tyle, że owa wybiórczość jest wybitnie subiektywna. To, co dla ciebie nieznaczące, więc nie warte zapamiętania, może być arcyważne dla drugiej strony. Dla ciebie to błahostka, dla niej/dla niego to rzecz fundamentalna. I co z tym fantem zrobić?

Kończąc te moje mętne wywody, powiem Wam w tajemnicy, że, o ile mnie pamięć nie zawodzi, to najczęściej jest tak, że i słucham, i słyszę, i pamiętam, tylko po prostu tego po mnie widać.